Apokryf zwany „Protoewangelią Jakuba” umieszcza miejsce narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Jerozolimie przy Sadzawce Owczej. W drugim wieku przed Chr. na wschód od sadzawki powstało swego rodzaju centrum uzdrowiskowe. Cysterny, baseny i groty dostosowano do celów religijnych i medycznych. Zbierali się tam chorzy, którym nie było wolno wchodzić do świątyni. W pobliżu Bramy Owczej, jak podaje św. Jan ewangelista, Jezus spotkał i uzdrowił paralityka. Podczas panowania Rzymian, gdy Jerozolima stała się Aelią Capitoliną, przy sadzawce powstała pogańska świątynia dedykowana Eskulapowi – bóstwu sztuki medycznej. Wykopaliska przeprowadzone przez dominikanów w 1873 roku, z jerozolimskiej Ecole Biblique, odkryły groblę, sadzawki oraz pozostałości pogańskiego uzdrowiska i bizantyjskiej bazyliki. Odnaleziono również fragmenty mozaik podłogowych, fresków a także monety i wotywne figurki.
W pierwszej połowie V wieku nad sadzawką zbudowano dużą bazylikę (45 m na 18 m). Nawa główna była zawieszona nad zbiornikami, po części opierając się na istniejącej wcześniej ogromnej grobli oraz siedmiu wspierających specjalnych łukach. Do dzisiaj widoczne są fragmenty absydy, bazy czterech filarów oraz pozostałości mozaikowej posadzki martyrionu. W kościele pod wezwaniem „Najświętszej Maryi Panny przy sadzawce Owczej” wspominano cud uzdrowienia paralityka oraz narodziny Najświętszej Maryi Panny. Krzyżowcy zastali już tylko ruiny bizantyńskiej bazyliki. Zastąpioną ją kaplicą dedykowaną cudowi Chrystusa. Około 1130 roku obok sadzawki powstał romański kościół dedykowany św. Annie, babci Pana Jezusa. Został on zbudowany nad grotą, w której wg tradycji miała przyjść na świat Maryja. Gdy sułtan Saladyn zajął Jerozolimę, kościół zamieniono na szkołę koraniczną. Czasy dominacji tureckiej przyniosły ze sobą stopniową degradację. Franciszkanie oraz pielgrzymi w tajemnicy odwiedzali jednak kryptę Narodzenia Matki Bożej, spuszczając się do niej przez wąskie okno.
Po wojnie krymskiej (1854-1856) Turcy otomańscy podarowali teren z kościołem sojuszniczej Francji. W 1878 roku opiekę nad świątynią i klasztorem powierzono zgromadzeniu Misjonarzy Afryki założonemu przez kard. Karola Lavigerie (1825-1892 r.). Bazylika św. Anny w Jerozolimie jest najlepiej zachowaną świątynią z czasów krzyżowców. Pod prezbiterium trzynawowej bazyliki o surowych, pozbawionych dekoracji ścianach znajduje się krypta, zawierająca pozostałości groty. W dolnej kaplicy, mającej upamiętniać jerozolimski dom świętych Joachima i Anny czci się tajemnicę narodzin Maryi, Matki Chrystusa.
